معرفی پرسشنامه:

این پرسشنامه به عنوان یک ابزار تحقیق معتبر در تحقیقات متعددی برای رضایت زناشویی مورد استفاده قرار گرفته است.
السون از این پرسشنامه، برای بررسی رضایت زناشویی استفاده نموده و معتقد است که این مقیاس مربوط می شود به تغییراتی که در طول دوره ی حیات آدمی رخ می دهد و همچنین در ای خصوص به تغییراتی که در خانواده به وجود می آید حساس است. هر یک از موضوعات این پرسشنامه، در ارتباط با یکی از زمینه های مهم است. ارزیابی این زمینه ها در درون یک رابطه ی زناشویی، می تواند مشکل بالقوه ی زوج ها را توصیف کند یا می تواند زمینه های نیرومندی و تقویت آنها را مشخص نماید.
این ابزار می تواند به عنوان یک ابزار تشخیصی برای زوج هایی که در جستجوی مشاوره ی زناشویی و به دنبال تقویت رابطه ی زناشویی خود هستند استفاده شود.
مقیاس ENRICH خلاصه شده ی عبارت پر بار سازی و تقویت رابطه ، ارتباط و رضایت خاطر می باشد. این مقیاس در ابتدا برای توصیف پویایی های ازدواج، جهت پژوهش ایجاد شد. اما اندک زمانی نگذشت که به عنوان یک ابزار تشخیص، برای زوج های متاهلی که به دنبال مشاور ازدواج و غنی سازی آن بودند به کار گرفته شد(السون ، 1989).
نسخه اصلی آزمون دارای 115 سوال است که شامل ابعاد و موضوعات شخصیتی، ارتباطات، حل تعارض، مسائل مالی، اوقات فراغت، روابط جنسی، تربیت فرزندان، ارتباط با خانواده اصلی و دوستان، نقش های همسری و جهت گیری مذهبی و معنوی می باشد. با توجه به طولانی بودن سوالات مقیاس فرم های متعددی از آن استخراج شده است . اولین بار السون فرم 115 سوالی آن را معرفی نمود و سپس فرم 47 سوالی آن ساخته شد (السون و فورور ، 1993) و در اواخر فرم 25 سوالی آن ایجاد گردید (وادسپای ، 1998).
12 خرده مقیاس این پرسشنامه به شرح زیر توصیف شده است:
1- پاسخ قراردادی : این مقیاس تمایل شخصی برای ارائه ی پاسخ غیر واقعی به سوالات پرسشنامه را اندازه گیری می کند. این خرده مقیاس در فرم 47 سوالی حذف شده است.
2- رضایت زناشویی : این مقیاس ، رضایت و انطباق افراد با 10 جنبه ی رابطه ی زناشویی را که در ادامه می آید اندازه گیری می کند.
3- موضوعات شخصیتی : این مقیاس درک شخص از رفتار ها و ویژگی های همسرش و سطح رضایت یا عدم رضایت او از این موضوعات را ارزیابی می کند. نمره ی پایین ، نشان دهنده ی سطح پایین پذیرش یا فقدان راحتی با شخصیت و رفتار همسر است و نمره ی بالا ، نشان دهنده ی سازگاری و رضایت نسبت به شخصیت همسر است.
4- ارتباط زناشویی : این مقیاس ، احساسات ، اعتقادات و نگرش های شخص نسبت به میزان و چگونگی روابط زناشویی را می سنجد. نمره ی بالا در این دهنده ی آگاهی زن و شوهر و رضایت از سطح و نوع ارتباط در روابط شان است و نمره ی پایین در این مقیاس نشان دهنده ی فقدان رضایت از ارتباط است.
5- حل تعارض : این مقیاس نگرش ها ، احساسات و اعتقادات همسر را در به وجود آوردن یا حل تعارض و نیز روش های زوجین را در پایان دادن به جر و بحث ها ، ارزیابی می کند. نمره ی بالا نشان دهنده ی نگرش های واقع گرایانه درباره ی تعارضات موجود در روابط زناشویی است و نمره ی پایین ، نشان دهنده ی عدم رضایت از شیوه ی حل تعارضات است.
6- مدیریت مالی : این مقیاس ريال علایق و نگرش های زن و شوهر را در زمینه ی شیوه ی اداره و مدیریت مسایل اقتصادی خانواده می سنجد. نمره ی بالا نشان دهنده ی رضایت از چگونگی اداره ی مالی خانواده و نگرش واقع بینانه نسبت به موضوعات مالی خانواده است و نمره ی پایین نشان دهنده ی وجود نگرانی های گوناگون در زمینه ی اداره ی مالی خانواده است.
7- فعالیت های اوقات فراغت : این مقیاس ، ترجیحات شخصی هر کدام از زوجین را برای چگونگی گذراندن اوقات فراغت ارزیابی می کند. نمره بالا نشان دهنده ی سازگاری ، انعطاف پذیری و توافق درباره ی نحوه ی گذراندن اوقات فراغت است و نمره ی پایین نشان دهنده ی نارضایتی از چگونگی گذراندن اوقات فراغت در زن و شوهر است.
8- روابط جنسی : این مقیاس احساسات و نگرانی های فرد را درباره ی روابط جنسی و صمیمیت عاطفی با همسر ارزیابی می کند. مواد این مقیاس ، منعکس کننده ی میزان رضایت از ابراز صمیمیت و احساس راحتی در بحث های مربوط به روابط جنسی است. نمره ی بالا ، نشان دهنده ی رضایت از ابراز صمیمیت و نگرش مثبت درباره ی مسائل جنسی در روابط زناشویی یا توافق درباره ی تصمیمیات مربوط به حاملگی است.
9- ازدواج و فرزندان : این مقیاس ، نگرش ها و احساسات شخصی را درباره ی داشتن فرزند ، توافق در مورد تعداد و نحوه ی تربیت فرزندان ارزیابی می کند. نمره ی بالا ، نشان دهنده ی توافق در مورد بچه دار شدن و تعداد فرزندان و همچنین نشان دهنده ی درک واقع بینانه از تاثیری است که فرزندان از روابط زناشویی می بینند و رضایت از نحوه ی مشخص شدن نقش ها و مسئولیت ها ی والدین است. نمره ی پایین ، نشان دهنده ی عدم رضایت از تصمیمات مربوط به بچه دار شدن ، تعداد و تربیت آنها است.
10- خانواده و دوستان : این مقیاس ، احساسات و علایق مربوط به روابط با خویشاوندان و اقوام همسر و دوستان را ارزیابی می کند. سوالات این مقیاس ، نشان دهنده ی نگرش دوستان و بستگان نسبت به ازدواج و انتظارات مربوط به میزان صرف وقت با دوستان و بستگان است. نمره ی پایین نشان دهنده ی ناسازگاری در روابط فامیلی و دوستان می باشد و دلالت بر وجود زمینه هایی از تعارض دارد.
11- نقش های مساوات طلبی : این مقیاس ، نگرش ها ، احساسات و اعتقادات فرد را درباره ی نقش های مختلف زناشویی ارزیابی می کند. نمره ی بالا نشان دهنده ی ارزش های برابر گرایانه است و نمره ی پایین نشان دهنده ی تبعیض جنسیتی در روابط زناشویی و زندگی است. در فرم 47 سوالی این مقیاس حذف شده است.
12- جهت گیری مذهبی : این مقیاس نگرش ها، احساسات و علایق فرد را درباره ی اعتقادات و اعمال مذهبی در زندگی زناشویی ارزیابی می کند. نمره ی بالا در این مقیاس نشان دهنده ی این دیدگاه است که مذهب یک بخش مهم در ازدواج و توافق زن و شوهر در زمینه ی مسائل مذهبی و رفتار معنوی است و نمره ی پایین ، نشان دهنده ی بی اهمیت دانستن نقش مذهب در ازدواج و روابط زناشویی است.